Thơ thiền
Cư sĩ Minh Chiếu
Đề tài này quá rộng và khó cho nên ít tác giả đề cập đến. Đứng về phương
diện trào lưu thì nó như một model thời thượng, nhà thơ hiện đại nào
cũng có dăm ba bài mang sắc thái màu thiền, hoặc triết lý thiền, hoặc ít
ra là sử dụng ngôn ngữ thiền. Nó bắt nguồn từ sự bế tắc về triết lý,
các giòng triết lý đương đại khiến con người lạc lối, hoặc lao vào hiện
thực mà đích đến còn mơ hồ như chủ thuyết hiện sinh, hoài nghi… hoặc
chìm đắm trong hư vô chủ nghĩa trước sự băng hoại về ý nghĩa cuộc sống,
hoặc đấu tranh cách mạng bằng bạo lực để đi tìm sự công bằng, thiết lập
một trật tự xã hội mới , nhưng cuối cùng cả những nước đàn anh như Liên
Sô, Trung quốc chỉ đưa đất nước đến đói nghèo, bất công và tội ác… cuối
cùng con người tự vong thân đánh mất mình, như câu chuyện ngụ ngôn chàng
tráng sĩ bao năm hành hiệp giang hồ, một hôm trở về mái chùa xưa, cửa
tùng huyền diệu đôi cánh không mở nữa, chàng mở chiếc gương thần ra soi,
chợt hét lên một tiếng hãi hùng, vì soi gương bỗng thấy mình trở thành
ác quỉ !!!
Thiền như giòng suối mầu nhiệm đứng ngoài dòng sanh diệt, không bị tám
cơn gió chướng vần xoay, không đắm chìm giữa giòng cuồng lưu của các
trào lưu xã hội tranh sống đến suy tàn, thiền không nằm trong tranh
chấp, không nuôi dưỡng lòng căm thù cho bất cứ chúng sanh nào; và không
tiêu diệt một loại chúng sinh nào, thiền cũng sẵn lòng góp phần thay đổi
xã hội, nhưng không phải bằng bạo lực cách mạng để nhìn kẻ thù đang dãy
chết, mà bằng sự giác ngộ, tỉnh thức mầu nhiệm của mỗi cá nhân để mỗi
cá nhân tự hoàn thiện mình, đồng thời lại hoàn thành đại nguyện giác
tha, giúp người khác cùng hiểu biết tiến bộ và thực thi cách sống mới
đó, cho đến khi hoàn thành giác hạnh viên mãn, thì cuộc cách mạng xã hội
đó mới hoàn thành… thiền chỉ là một thể cách sống, một triết lý nằm
trong tư tưởng đạo Phật, nhưng không xây dựng thành doctrine mà là triết
lý hành động, hiểu biết đến đâu thì thể nghiệm ngay trong cuộc sống đến
đó… Đó là lý do vì sao thiền chứa đựng được tất cả mọi chúng sanh, đưa
tất cả về nguồn suối uyên nguyên tự lắng nghe, tự soi, tự chiếu, tự cảm
nhận, hiện lạc thường trú … giữa giòng sống vô hạn dạt dào, chảy từ a
tăng kỳ kiếp, nay do nhân duyên mà có mặt trên cõi đời này, cảm nhận
được sự màu nhiệm linh ứng trong mỗi sát na, giúp mỗi con người sống
không uổng phí, phát đại nguyện nuôi dưỡng tâm bồ đề, sửa chữa sám hối
bao tội nghiệp oan khiên trong quá khứ hiện tại và vị lai.
