Ánh sáng giác ngộ
Bình minh vừa chớm đằng đông
Hào quang tỏa sáng vầng hồng thánh nhân
Nhạc trời réo rắt xa gần
Phật đà giác ngộ - sáng bừng nhân gian
Trần gian đón ánh đạo vàng
Từ bi ngài vén bức màn vô minh
Đẹp thay cõi Phật hiện hình
Khắp nơi tăm tối, chúng sinh reo mừng
Như hoa nở thắm mùa xuân
Nắng về tươi tốt, tưng bừng chồi non
Tuệ khai, mê muội chẳng còn
Tình thương thắp sáng, giận hờn tiêu tan
Từ ngài giác ngộ đạo vàng
Ta bà chuyển hóa - đạo tràng muôn nơi...
(Đức Kiên)
Tỉnh thức lặng trong - luôn nhớ
Chiếu soi khắp cả trong ngoài
Chuyên chú vào từng hơi thở
Đèn tâm tỏa sáng không lay
Niệm Phật, Pháp, Tăng thường trụ
Quán thân – tâm – cảnh ngay đây
Đi đứng ngồi nằm an trú
A Di Đà mỗi phút giây
Nhớ đừng chê khinh Phật tánh
Mỗi người mỗi hạt minh châu
Hãy mau trở về đường chánh
Gia tài tiếp nhận – nên giàu
Mỗi ngày dùng viên ngọc quý
Thấy ra sự thật xưa sau
Trở về giữ gìn tâm ý
Pháp thân hiển hiện sạch làu
Hãy thôi làm thân cùng tử
Nhắc mình kho báu trong tâm
An vui – đã về đã tới
Bồ đề tâm đã nảy mầm…
(Đức Kiên)
“Chim
nhạn qua sông
Ảnh soi đáy nước” [1]
Bóng trăng làn nước
Đâu rồi tâm không?
Hữu hình hữu sắc
Bởi lòng vướng mắc
Vô tâm vô cảnh
Ngã từ đâu sanh?
Có có không không
Bởi niệm cầu mong
Bất sinh bất tử
Hãy tìm chân như
Phật vốn không sanh
Tánh sáng vẫn dành
Bỏ lòng mê vọng
Quay đầu – tâm không…
Đức Kiên (PQT)
Thuở xưa, có thầy tỳ kheo tu hành trong tịnh thất nhỏ
trên núi, nơi xa xôi hẻo lánh, ít người lai vãng. Nếu có ai, cũng chỉ có các vị
thợ rừng, thợ săn và tiều phu mà thôi.
Một hôm, thầy tỳ kheo xuống làng khất thực, lượm được
một đứa bé trai kháu khỉnh dễ thương, bị người ta bỏ. Thầy đem về, xin sữa nuôi
nấng cho đến lớn. Rồi thầy dạy tụng kinh, bái sám, công phu và cho thọ giới Sa
di.
Năm ấy, chú Sa di được hai mươi tuổi, ngây thơ, hồn
nhiên và chưa lần nào xuống nhân gian. Một hôm, thầy tỳ kheo có pháp sự cần có
chú đi theo. Khi xuống làng xóm, chú thấy cái gì cũng lạ, chú liền đưa mắt nhìn
say mê, tuy nhiên chú cũng phải đi theo thầy.
Khi pháp sự xong, hai thầy trò trở về tịnh thất. Trên
đường tình cờ chú gặp một cô gái độ mười bảy, mười tám tuổi, thân thể dịu dàng,
vẻ mặt xinh đẹp. Chú trân người mà nhìn, không chịu đi. Thầy tỳ kheo ngó lại
biết việc nên nói, “Đi mau chớ cọp đồng nó bắt nó ăn mất hồn xác đó!”
Chú Sa di miễn cưỡng ra đi. Nhưng
khi về tới tịnh thất thì quên ăn, biếng ngủ, vẻ mặt bơ phờ như người mất hồn.
Thầy tỳ kheo thấy thế, hỏi, “Sa di, con sao như thế?”
Chú Sa di nước mắt ràn rụa nói
rằng, “Con nhớ thương con cọp đồng quá! Thà con xuống núi cho cọp đồng nuốt
xác, ăn hồn con cũng được chớ sống thế này khổ lắm thầy ơi!”
Thầy tỳ kheo biết Sa di này
nghiệp ái quá nặng không thể tu được, thầy an ủi vỗ về và cho chú xuống núi.
Thế mới biết, nghiệp ái của con
người rất là nặng. Người tu hành muốn thoát khỏi nghiệp này cũng thiên nan, vạn
nan.
Kinh dạy: Người tu hành thoát
khỏi ái dục, giới hạnh thanh tịnh, cho đến mãn tuổi thọ là vị xuất trần La Hán.
Tổ cũng dạy: “Ái bất trọng bất
sanh Ta Bà. Niệm bất nhất bất sanh tịnh độ.” Nghĩa là: Ái không nặng nghiệp thì
không sanh vào cõi Ta Bà. Niệm Phật không nhất tâm thì không sanh về Tịnh Độ.
Bài học: Người tu học cần tránh xa 5 món dục,
là : tiền tài, danh vọng, sắc đẹp, ăn uống, và ngủ nghỉ. Câu chuyện trên nói đến lòng tham sắc
đẹp (ái dục) của cậu sa di. Đây là thứ dễ cám dỗ nhất, đặc biệt là đối với
những người trẻ tuổi. Người tu học cần rèn luyện hạnh « thiểu dục, tri
túc », đồng thời, cần quán chiếu bản chất vô thường của cuộc đời, và bất
tịnh của thân thể để đối trị lòng tham dục.
(Nguồn: Những mẩu chuyện PG dành cho thiếu nhi - tập 3 - Đức Kiên)
Bồ tát Đại Thế Chí
Trong Tây phương tam thánh
Luôn cứu độ chúng sanh
Vượt hết thảy mê si
Tay ngài cầm sen xanh
Chiếu ánh sáng trong lành
Soi đường nơi tăm tối
Đến chúng sanh mọi loài
Niệm ngài sanh trí tuệ
Niệm ngài thoát bến mê
Quán âm và Thế chí
Tây phương - nhớ nẻo về
Hạnh nguyện Bi – Trí – Dũng
Ngài có đại oai thần
Lưới mê – ngài xuyên thủng
Chiếu soi – tuệ nở bừng.
Đại Tinh tấn Bồ tát
Cũng là danh hiệu ngài
Cúi đầu con nguyện học
Không biếng lười từ nay…
Đức Kiên
Hôm nay vía Phật Quán Âm
Một xin kính lễ Phật đà
Hai xin ca ngợi chói lòa Như Lai
Ba xin bố thí rộng thay
Bốn xin sám hối tội rày xưa sau
Năm xin tùy hỷ cùng nhau
Sáu xin chánh pháp mãi sau xoay vần
Bảy xin Phật pháp luôn gần
Tám xin tinh tấn chuyên cần học tu
Chín xin tùy thuận trí ngu
Mười xin hồi hướng công phu khắp cùng
Nguyện người thoát khổ vui chung
Phổ hiền thập hạnh nhớ cùng ghi tâm…
Đức Kiên - 2022
Vâng theo lời dạy của đức Phật, tôn giả Ca
Chiên Diên, vị "luận nghị đệ nhất" trong hàng tăng chúng đã tuyên
dương chủ trương "bốn tính bình đẳng". Nhưng rất đông Bà La Môn biết
được, không ai tin phục tôn giả. Hễ có cơ hội là họ tìm đến Ca Chiên Diên để
bài bác, vấn nạn ngài. Họ nghĩ rằng, nếu không đánh ngã những biện luận của tôn
giả thì từ đây về sau, Bà La Môn sẽ có hy vọng không ngước đầu lên được nữa.
Tuy nhiên, ngài Ca Chiên Diên rất giỏi biện luận, khi gặp một vị Bà La Môn, dẫu
quyền uy tới đâu đến vấn nạn ngài, ngài chỉ cần dùng một vài câu ngắn gọn và
đơn giản, thế là vị Bà La Môn nọ cuối cùng cũng phải vui vẻ mà thuần phục.
Có một hôm, tôn giả cùng các vị tỳ kheo bạn đồng tu, sắp bước vào trai
đường bên cạnh hồ Ô Nê nước Ba La Nại dùng cơm, thì có một vị Bà La Môn lớn
tuổi tìm đến khiêu chiến với ngài. Vị Bà La Môn già chống cây gậy, im lặng đứng
bên cạnh tôn giả Ca Chiên Diên, những tưởng rằng khi nào Ca Chiên Diên nhìn
thấy ông thì nhất định sẽ đứng dậy nhường chỗ cho ông ngồi. Nhưng nào có ngờ
đâu, Ca Chiên Diên chẳng thèm ném cho ông một cái nhìn nữa. Ông kiên nhẫn đứng
một hồi lâu, cuối cùng lớn tiếng trách mắng rằng :
- Mấy ông nghĩ sao mà thấy một
vị trưởng giả lớn tuổi như tôi đến, lại không biết đứng lên mà nhường chỗ ngồi
?
Các vị tỳ kheo nghe thế thì giật mình, nhiều người còn vội vàng đứng
dậy nhường chỗ ngồi cho vị Bà La Môn già, duy chỉ có Ca Chiên Diên là chẳng
chút động lòng, còn hỏi lại rằng :
- Ông
là ai mà tới đây la hét ầm ĩ như vậy ? Chúng tôi ở đây tôn kính phụng hành giáo
pháp, nhưng tại chỗ này không có ai là trưởng giả hay là tiền bối của
chúng tôi cả.
Vị Bà La Môn già nọ giận dữ đưa cây gậy đang cầm trong tay lên chỉ vào
đầu tóc bạc phơ của mình mà hỏi :
- Số
tuổi đã cao của ta không đủ cho ông tôn làm trưởng giả hay sao ? Không đủ cho
các ông cung kính tôn trọng hay sao ?
- Ông không thể tự xưng là trưởng
giả, và cũng không thể chờ đợi chúng tôi cung kính tôn trọng.
Ca Chiên Diên trả lời bằng một giọng nói nhẹ nhàng nhưng cương quyết.
Vị Bà La Môn già giận dữ đến cực điểm, dùng cây gậy chỉ vào mặt Ca Chiên Diên
mà mắng.
- Ông ? Tại sao ông lại khinh người đến thế ?
Ca Chiên Diên điềm nhiên trả lời rằng :
- Qua
âm thanh, giọng nói của ông, và qua những cử chỉ thô bạo của ông, tôi nhận thấy
rằng ông không xứng đáng được tôn làm trưởng giả, cũng không xứng đáng được
người khác cung kính. Bởi vì cho dầu ông có là một vị Bà La Môn 80, 90 tuổi,
tóc bạc răng long, nhưng nếu không hề tu hành một cách chân chính, còn đam mê
sắc thanh hương vị xúc, chưa xả bỏ được những phiền não như tham, sân và ganh
ghét, thì ông vẫn bị coi như trẻ nít. Còn giả sử ông là một thanh niên 20 tuổi,
da dẻ chưa nhăn, đầu tóc đen nhánh, mà đã giải thoát được sự trói buộc của ái
dục, đối với thế gian không có sự tham cầu, không có chút niệm tưởng bất bình
nào, thì chúng tôi có thể xưng tán ông là trưởng giả, xem ông là người già dặn,
xứng đáng cho chúng tôi thân tâm cung kính.
Vị Bà La Môn già nghe Ca Chiên Diên nói thế, không có lời lẽ nào để đối
đáp, bèn lặng lẽ bỏ đi.
(Nguồn: Những mẩu chuyện PG dành cho thiếu nhi, tập 2 - Đức Kiên)
Một là bố thí không cùng
Người cho kẻ nhận đều chung nguyện lành
Tâm trong phước đức trổ sanh
Đến bờ bĩ ngạn – niệm lành vô tâm
Hai là giữ giới trong tâm
Nói năng hành động - không lầm, không
sai
Giới ngăn điều ác bên ngoài
Chánh niệm tỉnh thức, giới hoài trong ta
Ba là tinh tấn đường xa
Nổ lực quyết chí - tuy xa mà gần
Siêng năng, niệm Phật tinh cần
Mỗi ngày mỗi tiến – pháp thân nơi này
Bốn là nhẫn nhịn đắng cay
Vượt qua nghịch cảnh, lòng đầy yêu
thương
Bỏ bao phiền muộn đời thường
Trui rèn nghị lực phi thường tiến tu
Năm là thiền định công phu
Định tâm hơi thở, mây mù tiêu tan
Lắng lòng quán chiếu thế gian
Trí tuệ soi tỏ, rõ ràng pháp thân
Sáu là trí tuệ sáng bừng
Cởi dây phiền não, mùa xuân hiện về
Chánh niệm soi, hết si mê
Dứt trừ ngã chấp, lối về chân như…
(Đức Kiên)
Mười hai đại nguyện Dược Sư
Cứu bao bệnh khổ tiêu trừ nạn tai
Dược Sư Lưu Ly Như Lai
Hào quang chiếu sáng trong ngoài trước
sau
Cúi đầu đảnh lễ nguyện cầu
Tiêu tai diên thọ, tội sâu tiêu trừ
Ngu si - bừng sáng chân như
Nạn tai hết sạch, bệnh trừ tâm an
Thuốc là lời dạy ngàn vàng
Quay đầu niệm Phật, ách nàn rụng rơi
Vượt qua nạn khổ ở đời
Bởi tâm sám hối, chẳng rời Phật tâm
Vô minh hết, khỏi mê lầm
Chánh niệm tỉnh thức, dứt mầm tham sân
Phật là bậc đại y thần
Chữa bao bệnh khổ - độ thân độ đời
Muốn qua bến giác người ơi
Mau mau niệm Phật, chẳng rời… thuốc hay.
Đức Kiên - 08/2022
Rằm tháng Bảy nhớ ngày báo hiếu
Địa ngục kia ai chịu tội hình
Vu Lan tế độ chúng sinh
Trai đàn chẩn tế - vong linh nương nhờ
Vừa đắc đạo, Mục Liên bỗng nhớ
Mẹ Thanh Đề không rõ nơi đâu
Mắt thần nhìn thấy ngục sâu
Mẹ đang chịu tội, âu sầu bi ai
Liền hiện đến, hai tay cơm nước
Nhưng bà đâu hưởng được cơm ngon
Bởi lòng bỏn sẻn vẫn còn
Cơm hóa thành lửa, héo hon hình hài
Về hỏi Phật, mới hay ác nghiệp
Muốn thoát ra, cần hiệp chúng tăng
Lập đàn thanh tịnh đêm trăng
Nhờ công đức ấy – siêu thăng tội đồ
Lòng thương tưởng chúng sanh chịu khổ
Mục Liên mong cứu độ muôn loài
Thoát ra địa ngục một mai
Nhờ Phật chỉ phép đàn trai – Lan Bồn!
Nam mô Đại hiếu Mục Kiền Liên Bồ Tát!
Đức Kiên (Vu Lan 2022)
Hằng sống tùy duyên thuận pháp
Là không ngang trái người ơi
Biết tu, lẽ đời dung nạp
Như dòng nước chảy khắp nơi
Thuận duyên giúp ta đỡ nhọc
Nghịch duyên nhẫn nhịn sẽ thôi
Thuận nghịch đều là bài học
Chuyên cần, đạo nghiệp vun bồi
Sống giữa cuộc đời vô nhiễm
Tâm không phiền não, thảnh thơi
Như đóa sen hồng mầu nhiệm
Vươn cao giữa chốn bùn hôi
Vui sống trong từng khoảnh khắc
Chánh niệm dầu giữa chợ đời
Thị phi, trò đời – cứ mặc
Tinh cần, an trú thảnh thơi
Giúp người, chẳng nề mỏi nhọc
Hết lòng chia sẻ điều hay
Như trăng - tùy duyên thuận pháp
Chân như – lẽ thật hiện bày.
Đức Kiên
Con đường chánh đạo tám ngành
Đức Phật đã dạy chúng sanh nương nhờ
Chánh kiến thấy đúng chẳng ngờ
Tỉnh lặng sáng tỏ mây mờ tiêu tan
Chánh tư duy – tránh lan man
Suy nghĩ đúng đắn, vén màn giả chân
Chánh ngữ, lời nói trong ngần
Xây dựng thương hiểu, tình thân
trong ngoài
Chánh nghiệp, hành động không sai
Làm lành lánh ác, vun bồi thiện
duyên
Chánh mạng, nghề nghiệp tinh chuyên
Giữ gìn ngũ giới, tránh miền ác
nhơn
Chánh tinh tấn, nhớ tinh cần
Siêng tu chánh đạo, vượt dần tham
si
Chánh niệm, Phật hiệu nhớ ghi
Pháp thân quán tưởng, chẳng đi sai
đường
Chánh định, kiên cố tâm vương
Thảnh thơi an trú, tâm thường định
an
Ai ơi, chánh đạo đường vàng
Đưa ta thoát cõi thế gian – ngậm
ngùi.
Đức Kiên
Không trên trời, giữa biển,
Không lánh vào động núi,
Không chỗ nào trên đời,
Trốn được quả ác nghiệp.
Không trên trời, giữa biển,
Không lánh vào động núi,
Không chỗ nào trên đời,
Trốn khỏi tay Thần Chết.
Làm ác thì gặt ác
Làm lành sẽ gặt lành
Nhân quả không mất mát
Ác nghiệp sẽ gặt nhanh.
(Nguồn: Thơ Phật cho trẻ em - Đức Kiên)
Tháng Tư mừng Phật ra đời
Tin vui lan khắp - người, trời hoan ca
Đón mừng xuất hiện Phật đà
Từ trời Đâu suất – ta bà hiện thân
Ngàn năm mới có một lần
Hoa ưu đàm nở - xa gần ngát hương
Phúc thay ai được cúng dường
Lành thay người biết về nương bóng từ
Cúi đầu đảnh lễ Bổn Sư
Cho con thấy được chân như pháp màu
Trần gian mưa pháp sạch làu
Ánh dương tỏa sáng trước sau trong ngoài
Từ bi – trí tuệ tròn hai
Hào quang tỏa sáng liên đài ngát hương
Chắp tay kính lễ mười phương
Phật thân thường trụ - pháp thường chiếu
soi
Mong cho Phật pháp trụ đời
Bồ tát tùng địa - khắp nơi hiện hình
Ban vui, cứu khổ chúng sinh
Chiến tranh chóng tắt, hòa bình dài lâu
Hiểu thương, tay nắm tay nhau
Quay đầu quy ngưỡng – niệm câu Phật đà
Mong cho cõi Phật hiện ra
Hoa sen nở ngát – gần xa thơm lừng
Trần gian vui đón tin mừng
Phật tâm tỏa rạng trong từng chúng sinh…
Đức Kiên
(Phật đản 2022)
Ðến lúc Phật Ca-Diếp ra đời, nhằm Hiền-kiếp thứ chín, Bồ-tát
Thiện-Huệ tái sanh làm thái tử Hộ Minh, chuyên thực hành hạnh bố thí từ lúc ấu
thơ; khi lớn lên làm vua, rồi xuất gia theo Phật Ca-Diếp và trở thành Bồ-tát Hộ
Minh. Nhờ công hạnh đầy đủ nên khi lâm chung Bồ-tát Hộ Minh được sanh về cõi trời
Ðâu-Suất làm Bồ-tát bổ-xứ, lãnh đạo chư Thiên cõi này và diễn thuyết pháp mầu
cho Thiên chúng nghe. Ngài ở Ðâu-Suất bốn ngàn năm, dùng pháp tướng để giáo-hóa
chúng sinh. Một hôm ngài nhìn xuống thế-gian thấy chúng sinh phần nhiều chỉ đua
nhau tạo ác, chìm đắm trong tà-kiến, không biết tin nhân quả tội phước, sống
đau khổ về thể-xác lẫn tinh-thần, chết bị đọa trong ba đường ác. Ngài phát tâm
từ-bi, nguyện giáng thế để giáo-hóa chúng sinh, mang đến ánh sáng chân-lý để cứu
chúng sinh thoát khỏi sanh già bệnh chết, chứng được đạo quả niết-bàn, an lạc
thanh tịnh.
Ngay lúc đó toàn thân ngài phóng đại-quang-minh, đại địa
mười tám tướng động, ma cung ẩn náu, mặt trời mặt trăng hết tinh quang, chấn động
tất cả trời rồng tám bộ. Ngài liền quan sát năm việc dưới đây:
1- Quan sát thời kỳ, ngài thấy tuổi thọ con người lúc bấy
giờ khoảng 100 năm, rất thuận lợi; vì với thọ mạng quá dài con người không ý thức
được thế nào là già chết, với thọ mạng quá ngắn thì không có đủ thời gian tu tập.
2- Quan sát lục địa, ngài chọn bán đảo Ấn-độ vì lúc bấy
giờ ngôn ngữ và tư tưởng triết học nơi đây được phát triển hơn hết.
3- Quan sát quốc độ, ngài chọn Vùng Trung Ấn, (thung lũng
sông Hắng) vì nơi đây có nhiều nhà hiền triết và minh quân xuất hiện.
4- Quan sát chủng tộc, ngài chọn dòng dõi Thích-Ca với
vua Tịnh Phạn là người có tâm đạo nhất. Theo kinh Lalitavistara thì dòng họ này
có 64 đức tính cần thiết.
5- Quan sát người có đủ đức tính làm mẹ vị Phật tương
lai, ngài chọn hoàng hậu Maha-Maya; biết rằng bà chỉ còn sống thêm 10 tháng 7
ngày nữa. Theo kinh Lalitavistara thì bà Maha-Maya có 32 đức tính cần thiết.
Khi thấy cơ duyên đã đến, Bồ-tát Hộ-Minh bèn phó chúc
ngôi vị lãnh đạo chư Thiên lại cho ngài Di-Lặc làm Bồ-tát bổ xứ, rồi từ cung trời
Ðâu-Suất giáng trần, thị hiện nhập thai
tại thành Ca Tỳ La Vệ, gần chân núi Himalaya, thuộc vùng biên giới đông bắc nước
Ấn-độ và Nepal ngày nay, làm con trai của vua Tịnh-Phạn, và hoàng hậu Maha-Maya.
Hoàng tộc xứ này đều thuộc dòng dõi Thích-Ca.
Bài học: Đây là tiền thân gần nhất của
Đức phật Thích Ca. Qua đây ta biết được lý do ngài chọn Ấn Độ, và dòng họ Thích
ca để đản sinh. Cần nhớ rằng, tất cả các đức Phật ra đời đều vì nhân duyên lớn,
đó là : « khai thị chúng sinh ngộ, nhập Phật tri kiến » (giúp
cho chúng sanh thấy và thể nhập với sự hiểu biết của chư Phật).
(Nguồn: Những mẩu chuyện PG dành cho thiếu nhi - tập 3 - Đức Kiên)
Thuở quá khứ xa xưa, có một kiếp nọ Như-Lai làm chim Phượng-hoàng chúa với năm
trăm người vợ đẹp theo hầu hạ, cuộc sống vinh hoa phú quý quyền uy hạnh phúc
như thế, tưởng đã êm đềm với ngày tháng trôi qua. Nhưng bỗng một ngày kia
Phượng-hoàng chúa bay dạo trên khu rừng già để thưởng ngoạn những hoa thơm trái
lạ, chợt thấy một nàng Phượng-hoàng trẻ đẹp sắc xanh da trời với bộ lông tuyệt
mỹ, dáng bay dịu dàng, tiếng hót thanh tao, khiến cho Phượng-hoàng chúa khởi
tâm đắm sắc, mê mẩn dục tình, bỏ năm trăm vợ hiền trẻ đẹp để theo nàng
Phượng-hoàng yêu kiều diễm lệ kia. Nàng Phượng-hoàng trẻ đẹp mới nầy khó tánh,
kén ăn kén ở lại thích chiều chuộng, làm cho Phượng-hoàng chúa phải chiều lòng
để cho đẹp dạ nàng. Vì thế, ngày ngày Phượng-hoàng chúa phải bay đi khắp đó đây
để tìm những trái cây ngon ngọt thơm tốt đem về để làm đẹp lòng nàng
Phượng-hoàng tình nhân.
Lúc bấy giờ Hoàng-hậu thành Vương-Xá đau nặng, nhà vua đã mấy phen
cho mời các ngự y, danh y trong nước đến xem bệnh hốt thuốc, nhưng bệnh tình
Hoàng-hậu vẫn không thuyên giảm chút nào. Một hôm, Hoàng-hậu bị cơn bệnh hoành
hành mê sảng thiếp đi, trong cơn mê sảng chiêm bao thấy có người đến mách rằng,
bệnh của lệnh bà chỉ có ăn thịt Phượng-hoàng chúa mới hết, bằng không thì chẳng
bao lâu nữa sẽ phải chết. Khi thức giấc, Hoàng-hậu lo sợ khóc lóc đem điềm
chiêm bao tâu cho vua nghe. Vua lấy làm lo âu liền triệu tập quần thần để đoán
mộng. Các thầy đoán mộng tâu vua rằng: "Nếu căn cứ vào điềm chiêm bao của
Hoàng-hậu, thì chỉ còn có cách là ăn thịt chim Phượng-hoàng chúa, hoàng hậu mới
hết bệnh".
Thế rồi, nhà vua truyền lệnh rằng: "Ai bắt được chim Phượng-hoàng chúa về
dâng lên vua thì sẽ được trọng thưởng ngàn lượng vàng và gả công chúa làm
vợ".
Khi lệnh nhà vua vừa truyền ra, các người thợ săn vội vã thi đua
nhau đi khắp núi rừng để tìm bắt chim Phượng-hoàng chúa với hy vọng được trọng
thưởng và được làm chồng công chúa. Những thợ săn không quản ngại ngày đêm đi
lùng tìm, họ dùng đủ trăm phương ngàn kế bủa vây khắp nơi để tìm cách bắt cho
được Phượng-hoàng chúa. Chẳng bao lâu, một trong số những thợ săn đã theo dõi
biết được tông tích nơi ẩn trú của Phượng-hoàng chúa và nàng Phượng-hoàng tình
nhân.
Gã thợ săn này biết rằng con Phượng-hoàng chúa không dễ gì bắt
được. Trong lúc suy tư tìm phương cách, thì anh ta nghĩ ra một diệu kế, lấy mật
và bánh bột nhồi trộn lẫn nhau rồi tự trét lên thân mình anh ta. Ðồng thời chọn
mua trái cây thơm ngọt gắn dính lên khắp mình anh nhìn như một đống trái cây.
Xong rồi, gã thợ săn giả trang ngồi yên bất động trên một cành cây cổ thụ, kiên
nhẫn đợi chờ mấy ngày liền.
Bỗng vào một buổi mai khi ánh bình minh vừa rạng chiếu chân trời,
chim chóc khắp nơi trên cành cây kẽ lá reo hò thi đua nhau bay đi tìm mồi, thì
Phượng-hoàng chúa cũng như mọi ngày bay đi tìm trái cây ngon ngọt cho tình
nhân. Khi Phượng-hoàng chúa bay qua đám rừng già, thoạt ngửi thấy mùi thơm ngọt
thoảng trong gió, liền tìm bay đến chỗ phát ra mùi thơm, lượn mấy vòng trên
không quan sát kiếm tìm. Phượng-hoàng nhìn kỹ thì thấy trên cây cổ thụ một đống
trái cây thơm tốt, nên lòng rất mừng rỡ tự nhủ rằng: "Ðỡ quá! Sao mà nhiều
trái cây ngon ngọt thế nầy! Từ đây ta sẽ không còn phải mất thì giờ khổ công
ngày ngày tìm kiếm trái cây cho người yêu quý của ta nữa!"
Chẳng ngần ngại, Phượng-hoàng đáp nhanh xuống cây cổ thụ quán sát
một hồi thấy rõ một khối trái cây tươi tốt thơm ngọt. Tin chắc không còn ngại
ngùng e sợ, Phượng-hoàng liền bay đến đậu trên đống trái cây, đúng ngay vị trí
bả vai của gã thợ săn ngụy trang kia, miệng vừa cắn trái cây, chân dính mật.
Nhanh như chớp, gã thợ săn chụp lấy. Phượng-hoàng kinh hãi thét lên mấy tiếng
vùng vẫy. Nhưng đã quá chậm rồi. Phượng-hoàng run rẩy van xin: "Ông ơi!
Chắc ông đã phải khổ cực lắm mới bắt được tôi. Vì tôi mà ông đã phải ngồi bất
động cực nhọc như thế nầy. Chắc là để đổi lấy điều gì lợi ích lớn lao lắm đây,
nên ông mới tốn hao khổ công thế nầy? Nếu ông chịu thả tôi ra, tôi sẽ dẫn chỉ
cho ông một núi vàng. Nơi đó, ông sẽ lấy được nhiều vàng, trở thành giàu sang
triệu phú. Còn mạng tôi đây có đáng gì đâu! Xin ông thương xót tha
cho".
Gã thợ săn đáp: "Sao lại không đáng? Nhà vua đã hứa rằng, hễ
ai bắt được ngươi đem nộp, thì sẽ được thưởng ngàn lượng vàng và được gả công
chúa làm vợ. Còn núi vàng kia làm sao bằng công chúa? Bộ ngươi muốn đùa với ta
sao chớ?"
Nói xong, kẻ thợ săn trói chặt Phượng-hoàng đem về dâng nạp lên
vua. Ðược chim Phượng-hoàng chúa, nhà vua rất đỗi vui mừng, liền truyền lệnh
làm thịt nấu cho Hoàng-hậu ăn để hết bệnh.
Phượng-hoàng chúa thưa:
"Muôn tâu Thánh-thượng! Thánh thượng là bậc chí tôn trong
thiên hạ, ân đức trùm khắp cả bốn phương. Nay vì cứu mạng sống của Hoàng-hậu mà
tôi phải hy sinh, thì tôi cũng không lấy gì làm tiếc cái thân mạng hèn hạ nầy.
Nhưng tâu Thánh-thượng, tôi vốn biết bùa phép linh thiêng kỳ diệu, có thể cứu
Hoàng-hậu ra khỏi ngặt nghèo mà không cần phải ăn thịt tôi. Nếu Thánh-thượng
tin thương, thì xin cho một thau nước, tôi sẽ vẽ thần chú linh phù trong nước
rồi đem dâng cho Hoàng-hậu uống và tắm thì bệnh hết ngay. Nhược bằng không hiệu
nghiệm, tôi xin chịu tội mất mạng cũng chẳng muộn. Còn nếu Hoàng-hậu lành bệnh,
xin Ngài thả tôi về lại với núi rừng".
Nhà vua lấy làm ngạc nhiên, nhưng vẫn nhận lời và ra lệnh cận thần
bưng thau nước đến.
Quả đúng như vậy. Sau khi Hoàng-hậu uống và tắm nước linh phù
xong, thì cảm thấy mạnh khỏe và sắc diện Hoàng-hậu trở nên trẻ đẹp hơn trước.
Nỗi sầu lo ưu buồn của nhà vua và của cả hoàng triều cũng liền theo đó không
còn nữa. Ðược tin Hoàng-hậu bình phục như thường, từ trong thành nội cho đến
ngoài nhân gian, khắp mọi cõi lòng tràn ngập nguồn vui.
Sau khi Hoàng-hậu trở nên mạnh khỏe trẻ đẹp hơn xưa, nhà vua vô
cùng mừng rỡ và thầm khen tài nghệ thần bí của Phượng-hoàng. Nhà vua muốn giữ
Phượng-hoàng ở lại hoàng cung. Nhưng trước đó nhà vua đã hứa thả Phượng-hoàng
về với núi rừng, khi Hoàng-hậu lành bệnh. Trong lúc đó, Phượng-hoàng để thử ý
nhà vua, xem có con thiết tha cần mình nữa không, nên xin nhà vua giữ lời hứa.
Riêng về nhà vua lúc nầy thì mãi bận vui với Hoàng-hậu, nên chẳng còn để ý tới
Phượng-hoàng nữa.
Trước khi rời khỏi cung vua để bay về núi rừng sống lại cuộc đời
mây nước trời cao rừng thẳm bao la, Phượng-hoàng còn tâu với vua lần chót rằng:
"Muôn tâu Bệ-hạ! Ðể trả ơn Bệ-hạ tha sống, xin Bệ-hạ cho phép tôi được đáp
xuống hồ sen bán nguyệt đọc thần chú linh phù, để nhân dân trong nước của Ngài
nếu ai có bệnh tật mà uống nước hồ nầy thì cũng sẽ được tiêu trừ". Nhà vua
cả mừng bằng lòng ngay. Từ đấy, nhân dân trong nước, hễ ai có bệnh tật gì đến
xin lấy nước hồ sen uống thì đều được lành bệnh ngay.
Phượng-hoàng bay đậu trên nóc cung điện bái chào nhà vua và hoàng
triều lần cuối trước khi từ biệt. Từ trên nóc cung điện, Phượng-hoàng nói lớn
lên rằng:
"Trên đời nầy có ba kẻ điên: Kẻ thứ nhất là tôi, kẻ thứ nhì
là gã thợ săn, và kẻ thứ ba là Bệ-hạ".
Nói xong thấy nhà vua và cả hoàng triều nhìn chim Phượng-hoàng với
dáng điệu ngơ ngác ngạc nhiên, Phượng-hoàng liền nói tiếp:
"Chư Phật đã từng nói, nữ sắc cắt giết mạng người. Tôi vì mê
sắc đẹp của tình nhân mà bội bạc bỏ năm trăm người vợ hiền chung tình ngày đêm
săn sóc cho tôi. Tôi vốn là vua của loài Phượng-hoàng, trời cao mây nước vốn là
giang sơn của tôi. Thế mà vì nữ sắc, tôi phải ngày ngày đem thân làm tôi mọi đi
kiếm tìm thức ăn ngon ngọt để về cung phụng cho một con Phượng-hoàng mái, để
đến nỗi phải rơi vào tay gã thợ săn xuýt nữa toi mạng. Ấy là tôi điên.
Còn gã thợ săn kia, tôi đã thật tình khẩn khoản chỉ núi vàng cho
gã để đổi lấy mạng sống của tôi, để gã trở nên người giàu sang triệu phú. Nhưng
gã vì quá ước mơ được lấy công chúa. Lời hứa của đàn bà chẳng khác sương sáng
cành hoa, mây chiều lãng đãng, có chắc gì đâu? Nghe thì hay ho êm dịu, thấy thì
đẹp như hoa nở bướm lượn, nhưng tất cả đều là ảo tưởng huyễn mộng, không có gì
thật cả. Sự nghiệp danh giá của kẻ nam nhi sẽ lại tan tành trong nháy mắt vì nữ
sắc. Như gã thợ săn kia, vì nghe lời hứa của nhà vua, say sưa sẽ được công
chúa, mà mất cả núi vàng, mất cả giàu sang và mất cả công chúa. Ấy là kẻ điên
thứ hai.
Còn Bệ-hạ được một danh y cứu sống Hoàng-hậu, cứu bệnh tật muôn
dân, đem lại sự an lành cho thiên hạ. Ấy thế mà Bệ-hạ để cho danh y ấy ra đi
không một lời khẩn khoản nài nỉ, không một chút tiếc nuối. Bệ-hạ chỉ biết vui
với Hoàng-hậu, sẵn sàng chém đầu bất cứ ai, miễn là được Hoàng-hậu vui vẻ bên
vua. Nếu tôi không có thần chú linh phù thì chắc cái đầu tôi cũng bay đi rồi,
và giờ nầy thân tôi đã vào bụng Hoàng-hậu. Thế có phải Bệ-hạ là kẻ điên thứ ba
không?"
Nói xong, Phượng-hoàng cất cánh bay cao vào khoảng trời mây bao la
cao rộng xanh biếc.
Thuật câu chuyện xong, đức Phật nói với đại chúng rằng:
"Người thợ săn trong mẩu chuyện mà ta mới vừa kể chính là tiền thân của
Ðề-Bà Ðạt-Ða. Còn Hoàng-hậu đòi ăn thịt chim Phượng-hoàng kia chính là tiền
thân vợ của Ðề-Bà Ðạt-Ða ngày nay. Nhà vua thuở đó chính là tiền thân của
Xá-Lợi-Phất. Chim Phượng-hoàng chính là tiền thân của Như-Lai đây
vậy".
Ðức Phật còn nói tiếp, thuở ấy, tuy đọa làm thân súc sanh, nhưng
ta đã phát tâm tu Bồ-Tát hạnh, hành Bồ-Tát đạo với tâm từ bi hỷ xả cứu độ thế
nhân. Chẳng qua vì một niệm mê đắm sắc dục mà ta đã phải lụy thân làm kiếp con
Phượng-hoàng.
